تیرآهن هاش یا تیرآهن بال پهن یکی از انواع تیرآهن بوده که کاربرد بسیار زیادی دارد. تیرآهن‌ها از زمان‌های کهن در تاریخ انسان به عنوان یکی از اختراعات مهم و حیاتی شناخته شده‌اند. این مواد فلزی نه تنها در ساخت سازها و ابزارهایی کاربرد داشته‌اند بلکه نقش بزرگی در تحولات تمدنی و صنعتی انسان ایفا کرده‌اند.
این مقاله به تاریخچه تولید تیرآهن، فرآیند تولید آن و نقش آن در تحولات صنعتی و اقتصادی جهان مدرن خواهد پرداخت. همچنین، در طول مقاله به کاربردهای متعدد تیرآهن در معماری، ساخت و ساز، خودروسازی و صنایع دیگر نیز اشاره خواهیم کرد. به امید اینکه این مقاله به شناخت بهتر تیرآهن‌ها و اهمیت آنها در زندگی مدرن کمک کند.
معرفی تیرآهن هاش
تیرآهن بال پهن IPB یا H شکل یا تیرآهن هاش برای اولین بار در شرکت بثهلم تولید گردید و از مهمترین دستاوردهای این واحد تولیدی به شمار می رفت چرا که با تولید آن تحول عظیمی در صنعت فولاد ایجاد گردید و به سرعت توانست از بخش های دیگر این صنعت فاصله بگیرد. در حالی که این کارخانه تولیدی تیرآهن به دنبال ایجاد ابتکار و تحول در صنعت فولاد در اوایل قرن بیستم بود با ابتکار و تولید هاش بال پهن توانست به این هدف خود دست یابد.
در ابتدا تیرهای معمولی به طور عمده در قالب شاخه های بلند تولید می شدند و به دلیل خاصیت ضد حریق بودنشان نسبت به چوب محبوبیت بالایی داشتند، اما به دلیل آنکه ابعاد آن ها بسیار طویل بود بارها با شکست روبرو شدند. در نهایت در سال 1856 در زمانی که اولین تیر مرغوب در ترنتون برای ساختمان فدرال تولید گردید دیگر از شکست های قبلی خبری نبود و این نقطه عطفی در تولید و نورد تیرآهن به شمار می آمد.
تیرآهن IPE یا همان تیر I شکل، مدتها به عنوان مصالح پایه در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گرفت، اما بعد از آن تیرآهن هاش بال پهن در صنایع بثهلم با ورود موفقیت آمیز خود به بازار در اوایل قرن بیستم توانست جایگاه بسیار مهمی را در میان سایر موارد مشابه پیدا کند و برای ساخت پل ها و آسمان خراش ها به میزان بسیار زیادی مورد استفاده قرار گرفت.
خط تولید هاش در این کمپانی بسیار بزرگ بود به طوری که قادر بود تا تیرآهن های بال پهن تا عمق 36 اینچ یا 44/91 سانتی متر تولید نماید. به دلیل تقاضای بالا و محبوبیت هاش در سراسر ایالت متحده ی آمریکا، قیمت تیرآهن هاش بال پهن تولید شده این کمپانی بالا رفت. همچنین تیر بال پهن هاش در طول جنگ جهانی اول به عنوان مواد مورد نیاز در جنگ کاربرد بسیار فراوانی داشت.
انواع تیرآهن های هاش
تیرآهن و تیرآهن هاش انواع مهمی از مصالح ساختمانی هستند که در صنعت ساخت و ساز به کار می‌روند. برای درک تفاوت‌های اصلی بین این دو، باید انواع هر یک را بررسی کنیم.
- تیرآهن (I-شکل):
- تیرآهن IPE: تیرآهن IPE مطابق با استانداردهای اروپایی تولید می‌شود و در بازار ایران رایج است. ضخامت بال‌های این تیرآهن در سراسر طول ثابت است. به عبارت دیگر، ارتفاع بال‌ها از نقطه به نقطه یکسان است.
- تیرآهن INP: این نوع تیرآهن با استاندارد چین تولید می‌شود. در تیرآهن INP، ضخامت بال‌ها در نزدیکی جان (مرکز) بیشتر است و با افزایش فاصله از جان، ضخامت بال‌ها کاهش می‌یابد.
- تیرآهن هاش (H-شکل):
تیرآهن هاش نیز دارای سه نوع اصلی هستند که بسته به ضخامت جان و بال‌ها تقسیم‌بندی می‌شوند:
- تیرآهن هاش فوق‌سنگین (HEB): این نوع دارای بال‌ها و جانی با ضخامت بیشتر است و بیشترین کاربرد در صنعت ساختمان‌سازی را دارد. در بازار ایران متدوال‌تر هستند.
- تیرآهن هاش سنگین: این تیرآهن‌ها نیز دارای بال‌ها و جانی با ضخامت مناسبی هستند و در مواردی که نیاز به تحمل بارهای سنگین‌تر وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- تیرآهن هاش سبک: این نوع دارای بال‌ها و جانی با ضخامت کمتری هستند و در پروژه‌هایی با نیاز به تیرهای سبک‌تر به کار می‌روند.
بنابراین، اصلی‌ترین تفاوت بین تیرآهن و تیرآهن هاش در ضخامت و تنوع ابعاد بال‌ها و جان‌های آنها است. انتخاب مناسب بین این دو نوع به وابستگی به نیازهای مشخص هر پروژه و میزان بار و فشار موردنیاز در آن است.
مزایای تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن I
- ضخامت بال‌ها: تیرآهن هاش دارای بال‌ها با ضخامت بیشتری هستند. این ضخامت بال‌ها باعث می‌شود که تیرآهن هاش مقاومت بیشتری در برابر نیروهای برشی داشته باشند. این ویژگی باعث افزایش استحکام و کارایی آنها در برابر بارهای سنگین می‌شود.
- مناسب برای طول‌های بلند: تیرآهن هاش به دلیل ضخامت بال‌ها، برای طول‌های بلند مخصوصاً بیش از 100 متر کاربرد دارند. این تیرها از نظر ابعاد و مقاومت مناسبی برای پروژه‌های با ساختارهای بلند می‌باشند.
- مقاومت در برابر نیروهای برشی و خمشی: به دلیل ضخامت بال‌ها، تیرآهن هاش دارای مقاومت بسیار بالا در برابر نیروهای خمشی و برشی هستند. این ویژگی باعث می‌شود که بتوانند بارهای سنگین و فشارهای لحظه‌ای را تحمل کنند.
- کاربرد به عنوان ستون و تکیه‌گاه عمودی: به دلیل بزرگ‌تر بودن سطح مقطع تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن I، می‌توانند به عنوان ستون و تکیه‌گاه عمودی در ساختمان‌ها استفاده شوند. این ویژگی می‌تواند در طراحی سازه‌های مختلف مفید باشد.
- کاربرد گسترده در صنعت ساختمان‌سازی: تیرآهن هاش سنگین (HEB) از نوعی از تیرآهن هاش هستند که در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند و به دلیل مقاومت و عملکرد بالایی که دارند، در پروژه‌های بزرگ و ساختارهای پیچیده بسیار مورد ترجیح قرار می‌گیرند.
به طور کلی، تیرآهن هاش به دلیل ضخامت بال‌ها و جان‌ها، مناسبی برای پروژه‌هایی با بارهای سنگین و ساختارهای بلند هستند و مقاومت بالای آنها به عنوان یکی از مزایای اصلی آنها محسوب می‌شود.
راهنمای خرید تیرآهن هاش
- تعیین نیازهای پروژه:
در ابتدا، باید نیازهای پروژه خود را به دقت بررسی کنید. اندازه، طول، تحمل بار، و نوع تیرآهن هاش مورد نیاز بر اساس نوع ساختاری که در حال ساخت آن هستید را مشخص کنید. - استانداردها و مشخصات:
اطمینان حاصل کنید که تیرآهن های هاش با استانداردهای معتبر و مشخصات پروژه شما سازگار است. مشخصات مهمی مانند ضخامت بال‌ها و جان‌ها، ارتفاع، طول، و مقدار تحمل بار می‌باشد. - انتخاب تامین‌کننده معتبر:
انتخاب یک تامین‌کننده معتبر و با تجربه بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که تامین‌کننده شما دارای گواهی‌نامه‌ها و مجوزهای لازم برای تولید تیرآهن هاش است. شرکت فولاد هفت یکی از مراکز معتبر جهت خرید این نوع تیرآهن است. - بررسی کیفیت:
قبل از خرید، مطمئن شوید که تیرآهن هاش دارای کیفیت مناسبی هستند. بررسی کنید که آیا محصولات مورد نظر تمامی استانداردها و مقررات کیفیتی را رعایت می‌کنند. - قیمت‌گذاری:
مقایسه قیمت‌ها از تعدادی از تامین‌کنندگان مختلف می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین قیمت را برای تیرآهنهای هاش خود دریافت کنید. اما توجه داشته باشید که کیفیت نیز بسیار مهم است و باید قیمت و کیفیت را با هم مقایسه کنید. - تحویل و نصب:
مشخص کنید که تامین‌کننده آمادگی تحویل و نصب یتیرآهن ها هاش را دارد. باید مطمئن شوید که تحویل به موقع انجام می‌شود و نصب به درستی انجام می‌گیرد. - مشاوره فنی:
در صورت نیاز، از مشاوره فنی تامین‌کننده بهره ببرید تا اطمینان حاصل کنید که تیرآهن هاش مناسب برای پروژه شما هستند و به درستی انتخاب شده‌اند. - مستندات و گواهی‌نامه‌ها:
از تامین‌کننده خود خواهش کنید تا مستندات و گواهی‌نامه‌های مرتبط با محصولات را ارائه دهد. این اسناد به شما کمک می‌کنند تا از کیفیت و تطابق محصول با استانداردها اطمینان حاصل کنید.
با رعایت این مراحل و توجه به جزئیات، می‌توانید تیرآهن های هاش مطابق با نیازهای پروژه خود را انتخاب کرده و به خرید اطمینان داشته باشید.
کلام پایانی
در این نوشتار سعی داشتیم تا صفر تا صد موضوع تیرآهن هاش را با شما بررسی کنیم. این نوع تیرآهن به دلیل تنوع و مزایای خود از جمله استحکام زیاد، در صنایع مختلف کاربرد دارد. در انتهای متن نیز راهنمای خرید این نوشتار را با شما بررسی کردیم. امیدواریم مطالعه این متن برای شما کاربردی بوده باشد.
