ورق اسید شویی یکی از انواع ورق های آهنی می باشند که از ورق های نورد گرم و یا همان ورق سیاه تولید شده و مورد استفاده بسیاری از صنایع و مجموعه های صنعتی می باشد، در پروسه ساخت و تولید این ورق هات رول ها بعد از مراحل مختلف اسیدشویی شده و در نهایت به ورق آهنی اسیدشویی تبدیل می شوند که برای تمامی صنایع ایجاد کننده نوعی سطح پوشاننده بر روی فلز، مناسب بوده و توسط این صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی
همانطور که میدانیم قیمت انواع ورق از جمله ورق اسیدشویی به عوامل مختلفی از جمله کشور و برند تولیدکننده، نحوه تولید و ابعاد آن بستگی دارد. ورق اسیدشویی از جمله ورقهای آلیاژی پرکاربرد است که از ورق نورد گرم یا ورق سیاه تولید میشود. استفاده از این محصول در مواردی که ظاهر و کیفیت سطح مورد توجه باشد، مرسوم است. سطح ورق سیاهی که توسط نورد گرم به ضخامت دلخواه رسیده، دارای چربیها و آلودگیهایی است. این چربیها و آلودگیها، به کمک نوعی اسید که اغلب اسید کلریدریک است، از ورق زدوده میشود. به این فرآیند اسیدشویی یا فلاکسینگ و به ورق حاصل از این فرآیند ورق اسیدشویی گفته میشود. به کمک این فرآیند زغالهای سطحی و مقداری از ناخالصیهای سطح آن حذف و در نتیجه سطح ظاهری ورق براق میشود. این محصول به روشهای مختلف و در ابعاد و ضخامتهای گوناگون تولید میشود که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
ورق اسید شویی چیست ؟
ورق هایی که با نام ورق اسیدشویی شناخته می شوند در حقیقت انواعی از ورق هایی هستند که دارای سطوح بسیار براق و درخشان می باشند که تمیزی و درخشانی آنها نیز حاصل اعمال اسید شویی است که باعث میشود لایه های پوسیده و اکسیده شده و دیگر کثیفی ها و جرم ها و آلودگی ها از سطح ورق جدا شده و سطح ورق اسید شویی شده به میزان بسیار زیادی براق و تمیز و درخشان باشد.
اهمیت تولید ورق اسید شویی شده چیست ؟
ورق های آهنی یا همان هات رول هایی که محصول نورد گرم می باشند در طی فرآیند تولید به دلیل اعمال میزان حرارت های بسیار بالا در روش نورد گرم سیاه شده و سطوحی مملو از کثیفی ها و آلودگی های ناشی از اکسیده شدن پیدا خواهند کرد و هدف اصلی از انجام پروسه های اسیدشویی بر روی ورق های هات رول پاک و هم سطح سازی این ورق هاست. اکسیده شدن ورق ها می تواند باعث ایجاد ناهماهنگی های بسیار زیادی در رنگ و سطح ورق ها شود و در این صورت اگر اسید شویی بر روی ورق ها انجام نشود و ورق اسید شویی ها قبل از پاک سازی و هم سطح سازی برای انجام پروسه های نورد سرد فرستاده و وارد فضای بین غلتک های نورد سرد شوند به دلیل استحکام زیادی که این سطح اکسیده شده داراست ، غلتک های نورد سرد آسیب دیده و از حالت بهینه خارج و دچار بهم ریختگی می شود . اصولا ورق های اسید شویی بعد از اتمام مراحل اسید شویی به بازار فروش منتقل می شوند و در غیر این صورت برای انتقال به نورد سرد آماده می شوند و پوسته های اکسیده شده که از میزان سختی و مقاومت بسیار زیادی در برابر ساییده شدن برخوردارند از طریق اسید شویی از بین می روند.
اسید مورد نیاز در تولید این ورق
همانطور که از نام این ورق پیداست، برای تولید آن نیاز به نوعی خاص از اسید می باشد تا متخصصین و کارشناسان خط تولید این ورق به کمک استفاده از آن اسید قادر به از بین بردن آلودگی های ناشی از اکسیده شدن آهن از سطح ورق شوند. نکته مهم و قابل توجه در این باره این است که در حین عملیات اسید شویی ، اسید مورد استفاده قرار گرفته باید توانایی حل کردن سطح آسیب دیده را از سطح زیرین داشته باشد و به همین دلیل برای دسترسی به چنین اسید خاصی گاهی مواقع از ترکیب چند اسید مختلف برای این منظور استفاده می شود . اسیدهایی که برای انجام پروسه اسیدشویی و تولید ورق اسید شویی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :
- اسید نیتریک ( بدون هزینه های اضافی و در دمای هماهنگ با دمای اتاق )
- اسید فسفریک
- اسید هیدروفلوریک
- اسید هیدروکلریک
- اسید سولفوریک ( به تنهای و یا از طریق ترکیب با دیگر اسیدها )
آشنایی با نکات مهم در مراحل اسید شویی ورق
همیشه و در هر صنعتی کار با اسیدها می تواند بسیار حساس و نیازمند دقت فراوان باشد و در مورد تولید و اسید شویی این ورق نیز که از اسید های مختلفی برای انجام امور استفاده می شود، دقت و توجه به ایمنی یکی از مهمترین و اساسی ترین نیازها می باشد. توجه به سلامت پرسنل و دستگاه ها و تجهیزات به علاوه حفظ کیفیت محصول نیازمند در نظر گرفتن نکات بسیار مهمی است که در طی انجام اسیدشویی می بایست مد نظر قرار گیرد و یکی از این موارد توجه به این نکته است که در حین انجام اسیدشویی در صورتی که هیدروژن موفق به نفوذ شود می توند باعث ایجاد خرابی و عیوب فراوانی در قطعه شده و کیفیت کار را به کلی از بین ببرد و این در حالی است که اگر اسید سیتریک برای تولید ورق اسید شویی استفاده شود دیگر جایی برای نگرانی در این مورد وجود ندارد و حتی استفاده از اسید سیتریک کمک می کند نمک آهن نیز تشکیل نشده و سطح ورق کاملا پاک و هم سطح شود.
نکته مهم در رابطه با استفاده از اسید کلریدریک در اسید شویی
به دلایل زیادی دیگر اینروزها در صنعت اسید شویی ورق ها به جای استفاده از اسید های متفاوت و مخلوتی از چند اسید ، معمولا از اسید کلریدریک برای انجام اسید شویی استفاده می گردد و اینطور می توان گفت که تنها مصرف کنندگان این نوع اسید در سطح جهان، فقط واحد های صنعتی فعال در اسیدشویی ورق می باشند و البته استفاده از این نوع اسید برای تولید ورق اسیدشویی نیز شامل مزایایی می باشد که باعث محبوبیت بیشتر این اسید نزد فعالین این صنعت شده است. مزایایی از قبیل :
- قیمت بسیار مناسب و هزینه های اندک این اسید در صنعت اسید شویی
- قدرت بسیار بالای حل اکسید توسط این اسید و ایجاد سطحی بسیار تمیز در اسید شویی ورق های آهنی
- عدم نیاز به استفاده از مقدار بسیار زیاد در تانک های حاوی اسید که باعث کمتر شدن هزینه ها می شود.
- عدم آسیب این اسید به سطح زیرین ( سطح پایه فولاد ) و جلوگیری از دور ریز مواد اولیه
- جلوگیری از تولید نمک آهن در هنگام بروز واکنش با اکسید آهن و جلوگیری از ورود آسیب به سطح
- جلوگیری از ایجاد آسیب به فولاد به دلیل حل کردن مقدار هیدروژن کمتر توسط این نوع اسید در تولید ورق اسید شویی
- برخورداری از دمای مناسب برای انجام مراحل اسید شویی ( 70 تا 80 درجه سانتی گراد دمای مورد نیاز )