لوله گوشتدار

لوله گوشتدار لوله های فولادیی با نسبت قطر بیرونی به ضخامت دیواره کمتر از 20 هستند، که در سطح بازار با عنوان لوله های فولادی دیواره ضخیم نامیده می شوند. این لوله ها عمدتا به عنوان لوله حفاری و استخراج نفت، لوله درزدار برای صنعت پتروشیمی، لوله دیگ بخار، لوله بلبرینگ و لوله ساختاری با دقت بالا برای خودرو، تراکتور و هوانوردی استفاده می شود.

مشخصات لوله گوشتدار 

بزرگترین تفاوت بین لوله گوشتدار با لوله فولادی جدار نازک ، در ضخامت دیواره لوله تولید شده است. به طور کلی، لوله‌های فولادی جدار نازک از فناوری‌های کشش سرد تولید شده و برای تولید لوله‌های فولادی با دیواره ضخیم معمولاً از فناوری نورد گرم برای استفاده می‌شود.

بنابراین به شکل کلی ضخامت دیواره لوله گوشتدار برابر بر 0.02 و قطر دیواره لوله نداره نازوک کمتر از 0.02 است. به همین دلیل به لوله های دیواره ضخیم، گوشتدار می‌گویند.

از نظر کاربری، لوله های فولادی جدار نازک عمدتاً در خطوطی که نیاز به تحمل بار وزنی و فشار نیست و از لوله های فولادی با دیواره ضخیم عمدتاً برای لوله کشی، لوله های تحت فشار و لوله های سیالات شیمیایی و نفتی استفاده می شود.

تفاوت لوله گوشتدار با لوله دیوار نازک

همانطور که در پاراگراف های قبلی بیان شد، لوله های گوشتدار دارای قطر دوباره و بیرونی بیشتر یا مساوی 0.05 است. با توجه مشخصه اصلی لوه گوشتی ، تفاوت لوله جدار ضخیم و لوله فولادی جدار نازک در ضخامت دیواره است. از دیگر تفاوت هایی که لوله جداره نازک با دیواره ضخیم دارد، نوع روش تولید آن است. در لوله جداره نازک از روش نورد سرد و در لوله گوشتدار از روش نورد گرم استفاده می‌شود. کیفیت لوله فولادی جداره ضخیم به یکنواختی ضخامت دیواره آن بستگی دارد. یعنی هرچه ضخامت دیواره در تمامی طول لوله یک دست تر باشد، کیفیت آن بالا تر است.

به منظور استانداردسازی ابعاد لوله، موسسه استاندارد ملی آمریکا استاندار شاخص (ANSI) ANSI B36.10 را منتشر کرد. این استاندارد دامنه ضخامت دیواره لوله گوشتدار را توضیح داد. به دنبال این لوله ها و در کنار مشخصه اصلی که بیان گر ضخامت دیواره است ک عدد تعریف می‌شوند. به عنوان مثال لوله های  SCH10 – SCH160 دارای ضخامت دیوار برای یک برنامه زمانبندی بسته به اندازه لوله متفاوت هستند.

بزرگترین تفاوت بین لوله فولادی دیواره ضخیم و لوله فولادی دیواره نازک در ضخامت دیواره فولادی است. 

کاربرد لوله گوشتدار 

از لوله های فولادی با دیواره ضخیم یا لوله گوشتدار عمدتا در لوله کشی حفاری زمین شناسی نفت، لوله های درزدار برای صنایع پتروشیمی، لوله های دیگ بخار، لوله های بلبرینگ و همچنین لوله های ساختاری با دقت بالا برای خودرو، تراکتور، هوانوردی و غیره استفاده می شود. 

از دیگر استفاده های این نوع لوله ها در مهندسی آب لوله کشی، صنایع پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنعت برق، آبیاری کشاورزی و ساخت و ساز شهری است. مهم ترین کاربرد های لوله گوشتدار عبارت اند از:

• برای حمل و نقل مایعات: تامین آب و زهکشی.
• برای حمل و نقل گاز: گاز، بخار، گاز مایع.
• برای استفاده ساختاری: به عنوان لوله شمع بندی، به عنوان یک پل. لوله برای اسکله، بزرگراه، سازه ساختمان و غیره

لوله های فولادی جدار ضخیم عمدتاً در مهندسی آبرسانی، صنایع پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنعت برق، آبیاری کشاورزی و ساخت و ساز شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مواد استاندارد اصلی لوله گوشتدار 

ASTM A106:B.

EN10210/EN10219/EN10025: S235JRH، S235J2H، S355JRH، S355J2H.

AS/NZS 1163: C250 C350 C450.

ASTM A519: 1040، 4130، 4140.

ASTM A335: P2، P5، P11، P12، P22، P36، P9، P91، P92

مشخصات لوله گوشتدار 

قطر خروجی: حداکثر در 950 میلی متر؛ ضخامت دیوار: حداکثر تا 200 میلی متر

فرایند تولید لوله گوشتدار 

لوله گوشتدار  از فولاد دور کامل پانچ با ضخامت بالا تولید می شود این لوله ها جزو لوله های بدون درز هستند. به همین علت روی سطح آن هیچ جوشی وجود ندارد.

انواع لوله گوشتدار

1. با توجه به روش تولیدی که این نوع لوله ها دارند، لوله فولادی بدون درز گوشتی  می توان به لوله فولادی بدون درز نورد گرم، لوله فولادی بدون درز نورد سرد، لوله فولادی بدون درز کشیده شده، لوله فولادی بدون درز اکسترود شده و غیره تقسیم کرد.

2. لوله های فولادی بدون درز گوشتی  با توجه به شکل مقطع به دو نوع گرد و خاص تقسیم می شوند. لوله های شکل خاص دارای لوله های مربع، بیضی، مثلثی، شش ضلعی، دانه خربزه، ستاره و لوله های باله ای هستند. حداکثر قطر 900 میلی متر و حداقل قطر 4 میلی متر است.

3. با توجه به هدفی که لوله های فولادی بدون درز دیواره ضخیم دارد در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند.

لوله های فولادی گوشتدار یک نوع لوله فولادی بدون درز هستند به عنوان لوله برای انتقال سیالات مانند لوله های انتقال نفت، گاز طبیعی، گاز، آب و برخی مواد جامد مورد استفاده قرار می گیرند. در مقایسه با فولاد جامد مانند فولاد گرد، لوله فولادی در زمانی که مقاومت پیچشی و خمشی یکسان داشته باشد وزن کمتری دارد و نوعی فولاد با سطح مقطع اقتصادی است.

از این محصول به طور گسترده ای در ساخت قطعات ساختمانی و قطعات مکانیکی مانند لوله های حفاری نفت، شفت های محرک خودرو، قاب دوچرخه و داربست های فولادی مورد استفاده در ساخت و ساز استفاده می شود.

ویژگی های لوله گوشتدار

استفاده از لوله‌های فولادی گوشتدار  برای ساخت قطعات حلقه‌ای شکل می‌تواند میزان استفاده از مواد را کاهش داده و در نتیجه فرآیند تولید را ساده‌تر کند و باعث صرفه‌جویی در مواد و ساعات کار تولید شود. 

لوله های فولادی گوشتدار یک محصول ضروری برای انتقال سیلاتی مانند نفت و گاز هستند. لوله های گوشتدار به دلیل آنکه از فولاد های کربن و آلیاژ های خاص تولید شده اند، مقاومت بالایی در برابر فشار و خوردگی مواد درند، این لوله ها به اشکال مختلف و با طول های متفاوتی تولید می‌شوند. اما بهترین نوع اشکال این لوله ها به شکل دایره ای است. زیرا شعاع دایره مایع بیشتری را دربر‌میگرد.

به همین علت هنگامی که بخش حلقه ، فشار شعاعی داخلی یا خارجی را تحمل می کند، نیرو فشار نسبتا یکنواخت است و لوله دچار ترک‌ خوردگی و آسیب نخواهد شد. بنابراین اکثر لوله های فولادی گرد هستند.

با این حال، لوله های گرد نیز محدودیت های خاصی دارند. برای مثال، در شرایط خمش مسطح، لوله های گرد به اندازه لوله های مربع و مستطیل قوی نیست. در برخی از سازه های ماشین آلات کشاورزی، مبلمان فولادی و چوبی و … اغلب از لوله های مربع و مستطیل استفاده می شود. با توجه به اهداف مختلف، لوله های فولادی با شکل خاص با شکل های مقطع دیگر مورد نیاز است.

با توجه به اشکال و اندازه های مختلف بخش لوله فولادی گوشتدار، می توان آن را به لوله فولادی بدون درز خاص با ضخامت دیواره مساوی (کد D)، لوله فولادی بدون درز خاص با ضخامت دیواره مساوی (کد BD) و خاص تقسیم کرد. لوله فولادی بدون درز با قطر متغیر فولاد بدون درز پروفیلی (کد BJ) نوع دیگری از لوله های گوشتدار است.

لوله های فولادی بدون درز با شکل خاص به طور گسترده در بخش های مختلف ساختاری، ابزار و قطعات مکانیکی استفاده می شود. در مقایسه با لوله‌های گرد، لوله‌های با شکل خاص عموماً ممان‌های اینرسی و مدول مقطع بیشتری دارند و مقاومت خمشی و پیچشی بالاتری دارند که می‌تواند وزن سازه را تا حد زیادی کاهش دهد و فولاد را کاهش دهد.

سخن پایانی 

لوله های فولادی گوشتدار  محکم و بادوام هستند. آنها می توانند گرد، مربع یا مستطیل شکل باشند. لوله های فولادی اغلب حاوی آلومینیوم، منگنز، تیتانیوم و تنگستن هستند. این لوله ها به راحتی برای هر نوع استفاده و صنعتی مناسب هستند. سالانه میلیون ها تن لوله فولادی تولید می شود.

در زمینه های خانگی و صنعتی، لوله های فولادی به طور گسترده ای استفاده می شود. در صنعت، این لوله ها به دلیل استحکام و توانایی آنها جهت مقاومت در برابر تغییرات شدید دما، فشار و عناصر مخرب محبوبیت زیادی دارد.